بررسی عملکرد شرکت نفت ایران و انگلیس در مقابل نیروی کار بومی (از ابتدا تا ملی شدن نفت)

Authors

محمد رضا علم

دانشیار دانشگاه شهید چمران اهواز سکینه کاشانی

کارشناس ارشد تاریخ ایران دوره اسلامی

abstract

اکتشاف نفت در اوایل قرن بیستم در خوزستان، سرآغاز دوره جدیدی در تاریخ ایران بوده است. دوره­ای که با حضور انگلیسی­ها و شرکت نفت ایران و انگلیس همراه بود. پس از اعطای امتیاز نفت جنوب به ویلیام ناکس دارسی در 1280­ش. /1901­م. که به شکل­گیری شرکت نفت ایران و انگلیس منجر شد، این شرکت بنا بر نیاز خود در حوزه عملیات نفتی شروع به استخدام کارگران ایرانی کرد. به تدریج و با استخدام نیروی کاری که از دیگر مناطق ایران به خوزستان مهاجرت کردند و نیز توسعه تأسیسات نفتی، کارگران مناطق نفت­خیز با مطالبات جدی شرکت را وارد چالش بزرگی نمودند. تمرکز هزاران کارگر در این مناطق در شرایط بد اقتصادی و معیشتی، سرانجام به متشکل شدن آنها و اعتصابات کارگری انجامید که مقابله جدی شرکت نفت ایران و انگلیس را نیز به دنبال داشت. کارگران خواهان افزایش دستمزد، مسکن و امکانات بهداشتی بودند؛ اما به نظر می رسید آنچه برای شرکت اولویت داشت، صرفه­جویی و بهره­وری عملیات نفتی بود. پژوهش حاضر با توجه به اسناد آن دوره و گذری کوتاه بر وضعیت نیروی کار شرکت نفت ایران و انگلیس به بررسی عملکرد این شرکت در پاسخگویی به مطالبات کارگری می­پردازد.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

نقش سیاست های تأمین مسکن در نارضایتی کارگران شرکت نفت انگلیس و ایران در مناطق نفت‌خیز خوزستان مطالعۀ موردی: از آغاز کشف نفت تا ملی شدن صنعت نفت (1287-1330ش)

در میان عوامل درونی ایجاد نارضایتی­های کارگران از شرکت نفت انگلیس و ایران، موضوع تأمین مسکن نقش مهمی داشته است؛ زیرا علاوه بر تأمین سرپناه، هویت کارکنان شرکت و خانوادۀ آنها را نیز تشکیل می­داد. با وجود این، نقش آن نسبت به سایر عوامل شغلی و معیشتی در طول زمان فعالیت شرکت نفت، مورد پژوهش مستقل قرار نگرفته است. بر همین اساس، در پژوهش حاضر با روش توصیفی- تحلیلی و استفاده از مطالعات کتابخانه­ای و اس...

full text

رقابت شرکت نفت ایران و انگلیس با شرکت نفت رویال داچ شل 1918 -1909 میلادی

رقابت عمدة شرکت نفت ایران و انگلیس با شرکت نفت شل، در سالهای 1909- 1918 م.، بر سر دو موضوع مهم استوار بود؛ یکی از این موارد، تغییر سوخت کشتیهای نیروی دریایی انگلیس از زغالسنگ به نفت و تأمین این سوخت از منابع نفتی شرکت نفت ایران و انگلیس، یا شرکت رویال داچ شل و موضوع دیگر، رقابت این دو شرکت در به‌دست آوردن سهام شرکت نفت ترکیه بوده است. با توجه به حمایتهای دولت انگلیس از شرکت نفت ایران و انگلیس ک...

full text

My Resources

Save resource for easier access later


Journal title:
پژوهش های تاریخی اسلام و ایران

جلد ۱۰، شماره ۱۸، صفحات ۱۶۳-۱۸۰

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023